Intrastromal Corneal Ring Segments ICRS

การใส่วงแหวนเสริมในเนื้อกระจก

---

วงแหวน ICR คืออะไร

วงแหวนเสริม ICRS Intrastromal corneal ring segment

เป็นเทคโนโลยีใหม่ในการรักษาโรคกระจกตาโก่งย้วย (keratoconus) โดยวงแหวนจะถูกสอดแทรกในเนื้อกระจกตาที่ความลึกประมาณ2/3ของความหนาของกระจกตาเพื่อเพิ่มความแข็งแรงและปรับรูปร่างของกระจกตาเพื่อลดความโก่งลง ให้กระจกตามีความโค้งใกล้เคียงปกติมากขึ้น ส่งผลทำให้ค่าสายตาสั้นและเอียงของผู้ป่วยลดลง การมองเห็นดีขึ้น และผู้ป่วยสามารถใส่แว่นตาหรือใส่คอนแทคเลนส์เสริมให้การมองเห็นชัดเจนยิ่งขึ้น โดยวงแหวน (Intrastromal corneal ring segment) ผลิตมาจากสารพอลิเมทิล เมทาคริเลท (Poly-methyl methacrylate : PMMA) ซึ่งเป็นวัสดุกลุ่มเดียวกับที่ใช้ในการผลิตเลนส์ตาเทียมสำหรับใช้ในการผ่าตัดต้อกระจกไม่ทำให้เกิดปฏิกริยากับร่างกาย ลักษณะรูปร่างเป็นวงแหวนที่มีหน้าตัดเป็นรูปสามเหลี่ยม มีความหนาตั้งแต่ 0.15, 0.20 และ 0.25 มิลลิเมตร และมีความยาวตามส่วนโค้งของวงกลม (arc length) ตั้งแต่ 140, 160, 210 และ 320องศา ซึ่งแพทย์จะทำการเลือกขนาดตามลักษณะกระจกตาของคนไข้

วงแหวนเสริม ICRS Intrastromal corneal ring segment

วงแหวน ดีอย่างไร

1. ทำให้กระจกตามีความโค้งโก่งนูนลดลง ความโค้งใกล้เคียงปกติมากขึ้น จึงช่วยภาวะลดสายตาสั้นและเอียง อีกทั้งเพิ่มความแข็งแรงของกระจกตาทำให้ชะลอหรือหยุดการดำเนินโรคกระจกตาโก่งนูนได้

2. เป็นการผ่าตัดที่เสริมวงแหวนเข้าไปในชั้นกระจกตาโดยใช้เลเซอร์เฟมโต (Femtosecond laser assisted) จึงเป็นการผ่าตัดที่มีความปลอดภัยสูง

3. หากการผ่าตัดมีผลข้างเคียง สามารถถอดเอาวงแหวนออกได้ (reversible procedure) และสามารถเปลี่ยนขนาดวงแหวนได้

4. การทำผ่าตัดไม่ต้องฉีดยาชา ไม่มีการเย็บแผล และไม่ต้องนอนโรงพยาบาล แผลมีขนาดเล็กเพียง1.2 มม. ไม่เจ็บและฟื้นตัวเร็ว

   
   

คนไข้กลุ่มไหนบ้างที่จะใช้วงแหวนในการรักษา

keratoconus กระจกตาโก่ง

1. โรคกระจกตาโป่งนูน (keratoconus, pellucid marginal degeneration)

เป็นกลุ่มคนไข้ส่วนใหญ่ที่ใช้วงแหวนชนิดนี้ในการรักษา ซึ่งจะรักษาในกรณีที่การดำเนินโรคเป็นมากจนไม่สามารถรักษาได้ด้วยแว่นตาและคอนแทคเลนส์ การใส่วงแหวนเฟอร์ราร่าจะช่วยปรับความโค้งกระจกตาให้แบนลงและโค้งสม่ำเสมอกันมากขึ้น ทำให้ผู้ป่วยสามารถมองเห็นได้ชัดเจนขึ้นด้วยตาเปล่า และสามารถใส่แว่นตาหรือคอนแทคเลนส์เสริมเพื่อให้มองเห็นชัดเจนยิ่งขึ้นได้ อีกทั้งยังช่วยชะลอการโป่งนูนของกระจกตาในระยะยาวได้อีกด้วย

2. โรคกระจกตาโป่งนูนหลังทำเลสิก (Post-LASIK Ectasia)

3. ผู้ที่มีภาวะสายตาเอียงมาก (High regular astigmatism)

4. ผู้ที่มีสายตาเอียงหลังการผ่าตัดเปลี่ยนกระจกตา (Post keratoplasty astigmatism)

คนที่เหมาะกับการใส่วงแหวน

1. สามารถเข้าใจและร่วมมือในการผ่าตัดได้อย่างดี

2. มีความโค้งและความบางของกระจกตาอยู่ในเกณฑ์ที่สามารถผ่าตัดได้

3. ไม่มีภาวะกระจกตาเป็นแผลเป็น หรือกระจกตาเคยทะลุจากโรคกระจกตาโป่งขั้นรุนแรง

4. ไม่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ดี โรคไขข้ออักเสบรูมาตอยด์(Rheumatoid arthritis) โรคภูมิแพ้ SLE (Systemic lupus erythematosus)

5. ไม่อยู่ในระหว่างตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร

   
   

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ระหว่างและหลังผ่าตัดใส่วงแหวน

1. วงแหวนอาจขยับหรือเลื่อนตำแหน่ง ซึ่งต้องทำการผ่าตัดซ้ำเพื่อจัดวางกลับเข้าในตำแหน่งเดิม

2. การติดเชื้อที่กระจกตา หลังผ่าตัดจึงต้องทำตามคำแนะนำหลังผ่าตัดอย่างเคร่งครัด

3. ค่าความโค้งของกระจกตาหลังผ่าตัดอาจลดลงน้อยกว่า หรือมากกว่าที่คำนวณไว้

4. เห็นแสงแตกกระจาย หรือเห็นวงรอบดวงไฟ ในเวลากลางคืน ผู้ป่วยจะสามารถปรับตัวได้ดีและมีอาการลดลง หลัง6เดือน

5. กระจกตามีความขุ่นตามร่องที่ใส่วงแหวน

การเตรียมตัวก่อนเข้ารับการรักษา

1. งดใส่คอนแทคเลนส์อย่างน้อย 3-7วัน ก่อนวันตรวจสำหรับเลนส์แบบนิ่ม (soft contact lens) และงดใส่อย่างน้อย

    1-2 สัปดาห์ก่อนวันตรวจสำหรับคอนแทคเลนส์แบบแข็ง (Hard or RGP contact lens)

2. ท่านจะได้รับการหยอดยาขยายม่านตาในวันตรวจสภาพตา หลังขยายม่านตาท่านจะมองใกล้ไม่ชัดเป็นเวลา 4-6ชม และไม่ควรขับรถกลับด้วยตัวเอง

3. การตรวจประเมินสภาพตาอย่างละเอียดใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมง

4. นำประวัติการรักษาเกี่ยวกับโรคตามาด้วยเพื่อประกอบการรักษา

5. วันผ่าตัด

   • งดใช้เครื่องสำอางค์บนใบหน้าและรอบดวงตาทุกชนิดและผลิตภัณฑ์ที่มีกลิ่นหอมทุกประเภท

   • สวมเสื้อที่มีกระดุมหน้า หรือเสื้อคอกว้าง เพื่อป้องกันการสัมผัสดวงตาขณะถอดหรือสวมใส่

   • ควรมีญาติพากลับบ้านหลังผ่าตัด

วิธีการผ่าตัดใส่วงแหวน (ring implantation)

สามารถนัดทำผ่าตัดหลังจากได้ผลการคำนวณขนาดและความโค้งของวงแหวน โดยปกติ 3-5วันหลังจากการตรวจ

1. ใช้เลเซอร์เฟมโต (Femtosecond laser) เลเซอร์จะสามารถกำหนดขนาดและความลึกของช่องสำหรับใส่ได้อย่างแม่นยำและปลอดภัย วิธีนี้เป็นที่นิยมใช้ในปัจจุบันเนื่องจากความปลอดภัยและแม่นยำกว่าการใช้ใบมีดตัดร่อง

2. หลังจากเปิดช่องกระจกตาเรียบร้อยแล้ว แพทย์จะทำการใส่วงแหวนให้ตรงตามตำแหน่งที่คำนวณไว้

3. การผ่าตัดใช้เวลาประมาณ 10-20 นาทีต่อ1ข้าง หลังทำผ่าตัดท่านสามารถกลับไปพักฟื้นที่บ้านได้ทันที

4. แพทย์อาจใส่คอนแทคเลนส์ไว้ให้ในบางกรณี คอนแทคเลนส์จะใส่ไว้1-2วัน โดยแพทย์จะเป็นผู้ทำการถอดให้ท่านเอง

   
   

การปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัด

แพทย์จะนัดมาตรวจในวันรุ่งขึ้น ท่านสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ แต่ไม่ควรใช้สายตามากในช่วง 1-2 วันแรก และควรปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด

1. ควรปิดฝาครอบตาทุกครั้งก่อนนอน อย่างน้อย 14 วัน เพื่อป้องกันการขยี้ตา

2. ห้ามขยี้ตาเนื่องจากอาจทำให้วงแหวนเคลื่อนได้

3. ควรระวังไม่ให้น้ำเข้าตา และหลีกเลี่ยงฝุ่นละอองหรือควันบุหรี่เป็นเวลา 7 วัน

4. งดว่ายน้ำ 2 สัปดาห์ สำหรับน้ำทะเลหรือดำน้ำควรงดประมาณ 3 สัปดาห์

5. ควรงดการออกกำลังกายที่กระเทือนต่อดวงตาและระวังเหงื่อเข้าตาประมาณ 1-2 สัปดาห์

6. ควรสวมแว่นกันแดดเมื่อออกกลางแจ้งช่วง1-2เดือนแรก

7. สามารถแต่งหน้า หลังผ่าตัด 7 วัน

แพทย์จะนัดตรวจติดตามผลที่1 วัน 1สัปดาห์ 1เดือน 3เดือน 6เดือน และ 1ปีหลังผ่าตัด และติดตามต่อเนื่องทุกๆ 6 เดือนถึง1ปี  

บทความโดย พญ.ไรนา จินดาศักดิ์